خانه بروجردی ها + عکس

خانه بروجردی ها

قدمت خانه بروجردی ها به طوری که در کتیبه چهار طرف تالار آن آمده به سال 1292 ه.ق باز می گردد . این خانه را حاج سید جعفر نطنزی که از بروجرد مال التجاره وارد می کرده ساخته است .  

بنابر اظهارات موثق ساخت این مجموعه در حدود 18 سال یعنی تا سال 1310 ه.ق به درازا کشیده و در آن بیش از 150 بنا و هنرمند گچ کار و آینه کار و دیگر هنرمندان بکار گرفته شده اند . بنای مذکور در اصل به صورت اندرونی و بیرونی بوده و این بخش از بنا که شرح آن خواهد آمد قسمت بیرونی خانه است .

این قسمت از سال 1353ه.ش به تملک سازمان میراث فرهنگی درآمده و در فهرست آثار تاریخی کشور ثبت شده است . بخش اندرونی که در شمال شرقی و شرق بنا واقع است هنوز تحت مالکیت خصوصی می باشد  بنا حیاطی کشیده دارد که در دو سر آن دو مجموعه فضائی مهم قرار گرفته اند و نمای این دو بخش نسبت به دو جبهه دیگر ارتفاع بیشتری دارد .  

جبهه جنوبی حیاط مهمترین بخش خانه و مشتمل بر یک تالار بزرگ, پر عظمت و مرتفع به شکل هشت ونیم هشت با اتاق ها و فضاهائی است که در دو طبقه و دور تا دور تالار قرار گرفته اند . در جلوی تالار فضائی وجود دارد که رابط بین تالار و ایوان بزرگ مشرف به حیاط است . در دو سوی این قسمت رابط دو فضای سرپوشیده وسیع دیگر قرار دارند که خود واسط اتصال اتاق های کناری مجموعه با یکدیگر شده اند . اغلب فضاهای اصلی این بخش از خانه دارای تزئینات مفصلی هستند به خصوص تالار اصلی که سقفی گنبدی و یزدی بندی شده دارد و نورگیرهایی در لابلای واحدهای آن تعبیه شده که سقف را به صورت در متلا لئی در آورده اند . حجم بیرونی این نورگیرها به همراه نورگیر اصلی وسط شکل ویژه ای به گنبد بخشیده اند .

دیوارهای شاه نشین تالار نقاشی هایی از پادشاهان قاجار بر خود دارند که تاثیر سبک اروپایی در آنها کاملا مشهود است . کلیه جداره های تالار نیز دارای تزئینات گچ بری رنگی می باشند. ایوان جلوی این بخش با نمائی شاخص و بلند در جلوی حجم پر هیبت سقف تالار خود نمائی می کند. مجموعه این عناصر با دو بادگیر واقع در دو سوی این جبهه اهمیت این بخش را به مخاطب تازه وارد گوشزد می نماید و حوض طویل و کشیده میان حیاط و باغچه های دو سوی آن نیز به شکوه این منظره می افزایند. سرداب بزرگ خانه در زیر این بخش واقع شده و ورودی آن بر محور حیاط و در زیر ایوان اصلی واقع است  مجموعه واقع در جبهه شمالی دارای یک تالار پنج دری با شاه نشین است که یک مهتابی در جلوی خود دارد و بادگیری هم در پشت آن دیده می شود. فضای داخلی تالار دارای تزئینات گچ بری است. دو اتاق سه دری کوچک در دو سوی مهتابی قرار دارند که در مقایسه با تالار و فضاهای طرفین آن از ارتفاع کمتری برخوردارند و ترکیب حجمی خاصی را بوجود آورده اند 

در جبهه شرقی سه اتاق و فضاهای خدماتی قرار دارند و در جبهه مقابل تنها طاق نماهایی قرینه با نمای روبرو دیده می شوند که یک ایوان ستون دار کم عمق در میانه آنها قرار گرفته است .

ورودی خانه شامل یک سردر و جلوخان با تزئینات گچبری چند فضای متوالی مختلف الشکل و دالانی است که به حیاط منتهی می شود . این ترکیب جالب وارد شونده را طی سلسله مراتبی و به گونه ای خاص به درون هدایت می کند